DOLGULAR VE SIKIŞMA KONTROLÜ

              Karayolu, Demiryolu, Hava Limanları ve arazi yapısına göre doldurulması gerekli olan birtakım yapıların temelini oluşturacak zeminlerde kullanılacak malzemeler; istenen şartname kriterlerini sağlaması bakımından öncelikle laboratuarda yapılacak bir seri deneyler sonucunda bulunacak değerlerin şartname limitlerine uymasıyla seçilen malzemelerden oluşmaktadır

           Uygulanacak projenin özelliğine göre seçilen malzemeler belirlenecek yapım metodlarıyla tabaka sayısı, kalınlığı, sıkışmayı yapacak silindirin geçiş sayısını da tespit etmek bakımından önceden laboratuarda bulunan optimum rutubet % ve max. kuru kaba yoğunluğu ile kıyaslanmak üzere bir tespit uygulaması yapılır. Burada bulunan değerlerin uygunluğuna göre kullanılacak bu malzeme için artık uygulama yapılmaya başlanır.

                Malzemenin optimum rutubet ve max. kuru kaba yoğunluğunun bulunması laboratuarda yapılan proktor testleriyle mümkün olmaktadır. Belirli periyotlarla ocaktaki üretilen malzemelerin sürekli kontrol edilmesi gereklidir . Yapılan testler sonucunda malzeme değerlerinde oluşabilecek değişikliğe göre sahada veya yolda uygulamalar yeni değerlere göre yapılmalıdır.

                Tüm bu hazırlıklardan sonra sıra sahada yapılan imalatın yani sıkıştırılmakta olan tabakanın kontroluna gelmiştir. Sıkışmanın kontrolu için bugün uygulanmakta olan ASTM Standartlarına göre birçok metod vardır.Artık bu metodlardan herhangi birini kullanmak suretiyle yapılan sıkıştırmanın istenen kriterleri sağlayıp sağlamadığını görme olanağına sahip olmaktayız. Sonucun erken alınması ve işin daha çabuk sonuçlanabilmesi ,zaman kaybının önlenmesi için en uygun metodun Nükleer metod olduğunu söyleyebiliriz. Bu arada kullanılacak Nükleer yoğunluk aleti ve diğer metodlardaki aletlerin mutlaka kalibrasyon sertifikalarının olması gereklidir.

Yapılan yollardaki dolguların her tabakasının 30’ar cm lik kalınlıklarda serilip sıkıştırılması ve sıkışma yüzdesi %95-98 arasında olup şartnamelere uyulması halinde olumlu sonuç alınacaktır.

İsmail Yusuf DURNA/ Jeoloji Mühendisi, Arazi Şefi